Kaza tespit tutanağı, meydana gelen trafik kazaları sonucunda olayın öyküsünü ve taraflar arasındaki anlaşmazlıkları çözmek amacıyla tutulan resmi belge niteliği taşıyan bir tutanaktır. Kazadaki durumlara göre tutulma şekli farklılık gösterir. Oluşan kazada:
- Kazaya karışan kişi sürücü belgesiz motorlu araç kullanıyorsa veya yetersiz sürücü belgesi ile motorlu araç kullanıyorsa,
- Sürücüde yaş küçüklüğü varsa,
- Sürücüde alkol veya akıl sağlığı şüphesi varsa,
- Kazaya karışan araçlardan biri veda daha fazlası kamu kurumlarına aitse,
- Kamu kurumlarına ait eşyada zarar meydana gelirse,
- Trafik kazasında sadece üçüncü kişilere ait eşyalara zarar gelirse,
- Kazaya karışan araçlardan biri veya birkaçının trafik sigortası yok ise,
- Trafik kazası ölüm ve/ veya yaralanma ile sonuçlanmışsa,
tutanağın taraflarca tutulmasına izin verilmez. Ancak olay yerine gelecek polis ya da jandarma ekiplerince tutulması halinde geçerli olacaktır. Yalnızca maddi hasarların meydana geldiği kazalarda tutanağı tarafların tutmasına izin verilir. Tutanağın geçerli olması için kazaya karışan tüm sürücülerin tutanağa imza atması gerekir. Taraflar kendi aralarında anlaşamaz ise bu durumda olay yerine polis ya da jandarma ekipleri çağrılarak tutanak kolluk aracılığıyla tutulmalıdır.
Kaza tespit tutanağının önemi
Kaza tespit tutanağında olayın tarihi, oluşumu, tarafların bilgileri, araçların hasar durumu ve tarafların kusur durumunu tespit edebilecek bir çok önemli bilgi yer almaktadır. Bu yüzden kazanın ardından sigorta şirketlerine olan başvurularda ve oluşan yasal süreçte yardımcı olacak delil niteliği taşıyan önemli bir belgedir. Maddi hasarlı trafik kaza tespit tutanağı tutulurken oldukça dikkat edilmeli uyuşmazlığa sebebiyet verecek hususlardan kaçınılmalıdır. Yukarıda sayılan hallerin meydana geldiği kazalarda da kolluk ekiplerince tutulan kaza tespit tutanakları her zaman doğru kanaat oluşturmayabilir. Olayın kavranması ve kişilerin kusur hallerinin belirlenmesi hususunda büyük hak kayıpları oluşturacak hataların, kolluk görevlilerince de yapılması mümkündür. Peki bu durumda ne yapılmalıdır? Kaza tespit tutanağına itiraz mümkün müdür? Şimdi bu konuları ele alalım.
Kaza tespit tutanağına İtiraz
Oluşan kazada yalnızca maddi hasar meydana gelmişse taraflar kendi aralarında tutanağı tutarken lehlerine olan hususları birbirlerine diretebilirler. Bunun sonucunda hakkaniyete uygun olmayan tutanaklar oluşabilmektedir. Tüm bunlar hatalı olarak tutulduğunu düşündüğünüz kaza tespit tutanaklarına itirazı elzem hale getirir. Çünkü oluşan zararların tazmini için hem sigortaya başvuru sürecinde hem de dava aşamasında kaza tespit tutanakları büyük rol oynamaktadır. Peki maddi zararlı kaza tespit tutanağına itiraz nasıl yapılır birlikte inceleyelim.
1. Maddi hasarlı kaza tespit tutanağına İtiraz
A. Araç hasarı ve değer kaybı tazminatları için sigortaya başvuru sürecinde ilgili sigorta kuruluşu tarafların kusurlarını belirlemek amacıyla kaza tespit tutanaklarını talep etmektedir. Hatalı olarak tutulduğunu düşündüğünüz tutanaklara ilişkin Asliye hukuk mahkemesinde kusur tespitine ilişkin tespit davası açılabilir ya da delil tespiti talebinde bulunulabilir. Bunun sonucunda mahkeme tarafından bilirkişi atanarak tekrar kusurlama yapılması sağlanabilir.
B. Sigortaya başvuru süreçlerini tamamladıktan sonra ilgili şirketin olumsuz geri dönüşleri sonucunda Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru sürecinde kaza tespit tutanağına itiraz ederek dosyaya yeniden kusurlama yapılması için bilirkişi talebinde bulunulabilir.
2.Yaralanmalı ve ölümlü olan kazalara İlişkin kaza tespit tutanağına İtiraz
A. Yaralanmalı veya ölümlü trafik kazalarında kişilerin vücut dokunulmazlığa ve hayatlarına ilişkin zararlar meydana gelmektedir. Bu da ceza hukuku açısından büyük önem arz etmektedir. Türk Ceza Kanunun madde 85 (taksirle kişi ve kişilerin ölümüne neden olma) madde 89 (taksirle kişi ve kişileri yaralama) suçları bu kazalar sonucunda gündeme gelmektedir. Yaralanmalı veya ölümlü trafik kazaları meydana geldikten sonra savcılık tarafından re’sen soruşturma başlatılır ve deliller toplanmaya başlanır. Kazaya ilişkin en önemli delillerden birisi de kolluk kuvvetleri tarafından tutulan kaza tespit tutanaklarıdır. Bu tutanaklarda kişilere atfedilen kusur halleri soruşturma ve kovuşturma aşamasında büyük önem taşımaktadır. Atfedilen kusur halleri kişileri suçun isnat edilmesi yönünden etkilemektedir. Bu yüzden hukuka ve hakkaniyete uygun olarak tutulmayan kaza tespit tutanaklarına itiraz etmek hak kaybı yaşanmaması adına önemlidir. Peki bu durumlarda kaza tespit tutanağına itiraz nasıl yapılır.
Hem kolluk kuvvetlerinin delil toplama tahkikat aşamasında hem de soruşturma ve kovuşturma aşamasına geçildiğinde kaza tespit tutanağına itiraz mümkündür. Dosya soruşturma aşamasında ise soruşturmayı yapan savcılığa kovuşturma aşamasında ise ilgili mahkemeye bir dilekçe ile gerekçelerinizi ve delillerinizi sunarak kaza tespit tutanağına itiraz başvurusunda bulunabilir ve bunun sonucunda dosyaya yeniden kusurlama yapmak üzere dosyanıza alanında uzman ve tarafsız bir bilirkişi atanmasını sağlayabilir ve daha hakkaniyetli ve hatasız bilirkişi raporu kazandırılabilirsiniz.
B. Yaralanma ve ölüm neticesinde oluşan sürekli iş göremezlik, geçici iş göremezlik ve bakıcı giderleri zararlarının tazminini ve destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin olarak hem sigorta şirketine başvuru hem de dava sürecinde yukarıda bahsettiğimiz maddi hasarlı trafik kaza tespit tutanağına itiraza ilişkin hükümler aynı şekilde uygulanır.
ÖRNEK KAZA TESPİT TUTANAĞINA İTİRAZ DİLEKÇESİ
……………… CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞI’NA
Gönderilmek Üzere;
………………… POLİS MERKEZİ AMİRLİĞİ’NE
TALEPTE BULUNAN
BULUNAN MÜŞTEKİ/ŞÜPHELİ : …………………………..
ŞÜPHELİ/MÜŞTEKİ : …………………………….
KONU : Kaza tespit raporundaki kusur oranına karşı itirazlarım ve soruşturma dosyasına bilirkişi raporu kazandırılması ve olay yeri kamera görüntülerinin dosyaya kazandırılması istemimimden ibarettir.
AÇIKLAMALAR :
……………. tarihinde şüpheli/müşteki sürücü ………………’ ın sevk ve idaresindeki…………. plakalı araç ile sevk ve idaremdeki…….. plakalı araç maddi hasarlı ve yaralanmalı trafik kazasına karışmıştır. Kaza sonucu ……………. yaralanmıştır.
………………………………
……………………………… OLAYIN ÖZETİ VE İTİRAZ GEREKÇELERİMİZ
………………………………Bahse konu kaza ardından düzenlenen KAZA TESPİT TUTANAĞI GERÇEKLERİ YANSITMAMAKTA OLUP BELİRLENEN KUSUR DERECELERİNE İTİRAZ EDİYORUM. TARAFIMIN GERÇEKLEŞEN KAZADA HİÇBİR KUSURU YOKTUR.
Tüm bu söylediklerim ışığında ……………………….. sonuçlanan kazanın akabinde tutulan kaza tespit tutanağı hukuka ve hakkaniyete uygun olarak tutulmamıştır. İşbu nedenle eksik ve kusurlu değerlendirilerek tutulan Kaza Tespit Tutanağına İtiraz etme zarureti hasıl olmuştur. Dosyadaki evrakların bir bütün olarak alanında Uzman Ve Tarafsız Bir Bilirkişiye Gönderilerek Ayrıntılı Ve Şüpheye Mahal Vermeyecek Yeni Bir Bilirkişi Raporu Alınması Ve Olay Yerinde Bulunan Kamera Görüntülerinin Dosyaya Kazandırılması İlerde Doğması Muhtemel Zararların Önüne Geçecektir. İş bu nedenle tarafımca görülen lüzum üzerine kazanın oluşumundaki kusurun kuşkuya mahal vermeyecek şekilde alanında uzman ve tarafsız bilirkişi raporu neticesinde karar verilmesi için itiraz etme zarureti hasıl olmuştur.
SONUÇ ve TALEP : Yukarıda arz ve izah olunan ve sayın savcılığınızca re’sen nazara alınacak hususlar dahilinde kaza tespit tutanağında atfedilen kusur oranına İTİRAZ EDİYOR, ALANINDA UZMAN VE TARAFSIZ BİR BİLİRKİŞİYE GÖNDERİLEREK AYRINTILI VE ŞÜPHEYE MAHAL VERMEYECEK BİR BİLİRKİŞİ KUSUR RAPORU ALINMASINI,
Saygılarımıla arz ve talep ederim.
Talepte Bulunan
A...... A......EK1: Her türlü delil
Stj. Av. Ömer Faruk KİBAR
Trafik kazalarından kaynaklı olarak maddi, manevi ve destekten yoksun kalma tazminat haklarınız hakkında daha fazla bilgi ve destek için alanından uzman avukat kadromuzla sizlere hukuki bilgi ve danışmanlık hizmeti sağlamaktan mutluluk duyar, sizleri her türlü hizmet için ofisimize bekleriz. Ayrıca iletişim sayfamızdan hemen bizlere ulaşabilirsiniz!
Akessa Hukuk ailesi ve Tahsin Bey kısa süre içerisinde beklentim dahi olmayan dosyamı çözüp tüm haklarımı eksiksiz olarak tarafıma teslim ettiler. Kendilerine teşekkür ederim.